--- Treść przekazanej wiadomości --- Temat: odpowiedź organu ZUS - dot. wniosku z 30.10.2024 r. złożonego przez Katarzynę Szymielewicz z Fundacji Panoptykon o udostępnienie raportów/sprawozdań dot. kontroli prowadzonych przez ZUS - spr. 0136-764/2024 Data: Fri, 15 Nov 2024 12:11:57 +0000 Nadawca: Informacja Publiczna Adresat: fundacja@panoptykon.org Szanowni Państwo, W odpowiedzi na wniosek z 30 października 2024 r., w którym wnioskująca powołując się na informacje opublikowane przez Dziennik Gazeta Prawna (link do artykułu: https://www.gazetaprawna.pl/praca/artykuly/9646383,ai-podnosi-skutecznosc-kontroli-zus.html), z których wynika, że "od początku 2021 do połowy 2024 r. pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przeprowadzili prawie 87 tys. kontroli. Ich efekty finansowe to niemal 1,5 mld zł", oraz autora ww. publikacji, który powołuje się na raport sporządzony przez ZUS związany z kontrolą przedsiębiorców w zakresie opłacania składek, żąda udostępnienia informacji publicznej, na podstawie art. 61 Konstytucji RP oraz art. 2 ust. 1 ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej  (Dz.U. z 2022 r. poz. 902), zwanej dalej „u.d.i.p.”, poprzez przesłanie na wskazany adres e-mail: fundacja@panoptykon.org, raportów/sprawozdań związanych z przeprowadzanymi kontrolami przez Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w latach 2021-2024 (kontrole płatników składek oraz kontrole wystawianych zwolnień lekarskich), wyjaśniam i informuję jak poniżej. Odnosząc się do dostępnego bezpłatnie fragmentu treści przywołanej przez Państwa publikacji, w którym autor powołuje się na „raport, do którego dotarł DGP”, należy przede wszystkim zwrócić uwagę, że dane dotyczące kontroli zwolnień lekarskich, jak również dane dotyczące kontroli płatników składek,     są dostępne:   - w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) ZUS pod linkiem: https://bip.zus.pl/, bądź   - na stronie Portalu Statystycznego ZUS: bezpośrednio, pod linkiem: https://psz.zus.pl/ lub pośrednio przez dedykowaną dla ZUS stronę https://bip.zus.pl/, poprzez umieszczony na niej odnośnik: „Zobacz także” -> „Portal Statystyczny ZUS”, znajdujący się w dolnej części strony https://bip.zus.pl/   - na stronie głównej ZUS: bezpośrednio, pod linkiem: https://www.zus.pl/ lub pośrednio poprzez dedykowaną dla ZUS stronę https://bip.zus.pl/, poprzez umieszczony na niej odnośnik, w postaci logo: ZUS – Zakład Ubezpieczeń Społecznych, znajdujący się w górnej części strony https://bip.zus.pl/.   W szczególności, informacje stanowiące część sprawozdań z działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za dany rok kalendarzowy są dostępne na dedykowanej dla ZUS stronie BIP ZUS, pod linkami poniżej: https://bip.zus.pl/o-zus/plany-i-sprawozdania-z-dzialalnosci-zus/sprawozdania-z-dzialalnosci-zus oraz https://bip.zus.pl/web/biuletyn-informacji-publicznej/o-zus/plany-i-sprawozdania-z-dzialalnosci-zus/sprawozdania-z-dzialalnosci-zus/archiwum   Natomiast dane dotyczące kontroli zwolnień lekarskich są dostępne: - na stronie Portalu Statystycznego ZUS, pod bezpośrednim linkiem: https://psz.zus.pl/kategorie/inne/kontrola-zwolnien   - bądź na stronie głównej ZUS, pod bezpośrednim linkiem: https://www.zus.pl/baza-wiedzy/statystyka/informacja-statystyczna-o-wynikach-kontroli-prawidlowosci-orzekania-o-czasowej-niezdolnosci-do-pracy Powyższej wskazane linki do dedykowanej dla ZUS strony BIP ZUS oraz innych stron internetowych, dostępnych zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio przez dedykowaną dla ZUS stronę BIP ZUS, pozwalają realizować bezwnioskowo tryb dostępu do informacji publicznej. W związku z powyższym Organ wyjaśnia, że jeżeli informacja żądana we wniosku, w zakresie w jakim organ ją posiada, została udostępniona w BIP (bezpośrednio na dedykowanej dla danego organu stronie BIP, a w ocenie Organu, również pośrednio, na podstronie dostępnej poprzez dedykowaną dla danego organu stronę BIP) lub portalu danych, to, jak wynika wprost z treści art. 9 ust. 2 i art. 12 ust. 2 u.d.i.p. oraz a contrario z treści art. 10 ust. 1 u.d.i.p., organ nie ma obowiązku udostępniania żądanej informacji na wniosek, w formie i w sposób w nim wskazanych. Organ nie ma również obowiązku potwierdzania żądanej we wniosku informacji na piśmie, a także w formie wydruków, skanów, zrzutów ekranu z dedykowanej dla tego organu stronie BIP, bądź na podstronie, dostępnej poprzez dedykowaną dla tego organu stronę BIP. Organ załatwiając w takim przypadku wniosek o udostępnienie informacji publicznej, może ograniczyć się do wskazania wnioskującemu, że żądane przez niego we wniosku informacje są dostępne na dedykowanej dla tego organu stronie BIP, bądź na podstronie, dostępnej poprzez dedykowaną dla tego organu stronę BIP, oraz wskazać w jaki sposób wnioskujący może się zapoznać z żądanymi we wniosku informacjami, posiadanymi przez organ i udostępnionymi, w wyżej wskazany sposób. Powyższe stanowisko Organu zgodne jest również z poglądami powszechnie prezentowanymi w orzecznictwie sądów administracyjnych. Na przykład w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 września 2008 r. (sygn. akt I OSK 416/08) sąd stwierdził, że: „Organ administracji w przypadku informacji udostępnionej w biuletynie nie ma obowiązku dokonywania wydruków z biuletynu i przesyłania ich żądającemu. Takie uregulowanie wydaje się racjonalne, gdyż nie jest celowe ponowne udostępnianie informacji publicznej udostępnionej już w biuletynie, skoro umożliwia to kopiowanie tej informacji, jej wydruk, przesłanie oraz przeniesienie na odpowiedni powszechnie stosowany nośnik informacji. Oznacza to w istocie możliwość przetwarzania jej tymi wszystkimi sposobami, które z woli ustawodawcy, wyrażonej w art. 12 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej ma umożliwić podmiot udostępniający informację publiczną.”. Analogiczny pogląd zawarty jest z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 5 grudnia 2023 r. (sygn. akt II SAB/Ol 122/23),w którym sąd stwierdził, że: „Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej stanowi, że informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub portalu danych, jest udostępniana na wniosek. Przyjmuje się więc, że udostępnienie informacji publicznej na wniosek dotyczy jedynie informacji niezamieszczonych w BIP. Z przepisu tego wywodzi się, że adresat wniosku zwolniony jest z obowiązku udostępnienia merytorycznej informacji, jeżeli została ona ujawniona w BIP, co nie oznacza braku działań podmiotu zobowiązanego. W przypadku złożenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej, podmiot zobowiązany zawiadamia wnioskodawcę o braku możliwości zastosowania trybu wnioskowego w związku z ujawnieniem żądanej informacji w BIP. Podmiot zobowiązany nie ma wówczas obowiązku udostępniać informacji publicznej w formie i sposób wskazany we wniosku. Udostępnienie informacji publicznej w BIP zwalnia podmiot zobowiązany również z obowiązku potwierdzania na piśmie jej istnienia. W przypadku informacji udostępnionej w BIP na dysponencie tej informacji nie spoczywa nadto obowiązek dokonywania wydruków z Biuletynu Informacji Publicznej i przesyłania ich żądającemu informacji. Organ jest natomiast bezwzględnie zobowiązany do poinformowania zainteresowanego o fakcie, iż wnioskowane informacje znajdują się w BIP.”. Łączę wyrazy szacunku.     Sławomir Niedziński Główny Specjalista   Zakład Ubezpieczeń Społecznych Centrala Departament Legislacyjno-Prawny Wieloosobowe Stanowisko ds. Informacji Publicznej 01-748 Warszawa, ul. Szamocka 3, 5     LOGO_90LAT - skrocone 2